Basılı kitap ve süreli yayınlardaki KDV oranının yüksek olması öncelikli neden olmakla birlikte kitap fiyatlarının düşme eğilimine girmesi ve dolayısıyla okuma oranının artması, yayıncılık sektörünün canlandırılması, en nihayetinde ise okuyucunun tatmin edilmesi gibi amaçlar ile KDV Kanunu’nun 13.maddesine (n) bendi eklenerek basılı kitap ve süreli yayınlar bakımından KDV’den istisna edilmiştir. Bu sebeple ilk olarak 7161 Sayılı kanun ile KDV Kanunu’nun 13. maddesine 1 Şubat 2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere (n) bendi eklenmiştir: n) Kültür ve Turizm Bakanlığınca yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayınların teslimi, Buna göre Kültür ve Turizm Bakanlığınca yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından yapılan kitap ve süreli yayınların teslimi KDV’den istisna edilmiştir.
Yapılan düzenleme ile yayıncılık sertifikası verilmiş yayıncılar tarafından teslim edilmeyen kitap ve süreli yayınlar bu istisnadan yararlanamayacağından üretim ve satış kanallarında bulunanlar tarafından yapılan teslimler bu kapsama dahil edilmemektir. Bunun yanı sıra söz konusu istisnai hükmün uygulanabilmesi için fatura ve benzeri belgelerde gösterilen işlem bedelinin KDV hariç toplam tutarının 100 TL’nin üzerinde olması gerekmektedir. Bu düzenleme birtakım şartları beraberinde getirmesi ve ancak şartlar gerçekleştiği takdirde vergi muafiyeti hususunun gündeme gelebilmesi nedeniyle vergi muafiyetinden beklenen faydayı tam olarak sağlayamamakla birlikte piyasada haksız rekabetin gündeme gelmesine neden olmuş ve en nihayetinde tüketicilere katkısının sınırlı olmasından dolayı eleştirilmiştir.
İlgili hükmün uygulanmasının beraberinde getirdiği olumsuz durumlar karşısında Resmî Gazete’de 22 Ocak 2019 tarihinde yayımlanan 7166 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle KDV Kanunu’nun 13. maddesinin 1. fıkrasının (n) bendi değiştirilmiştir. Buna göre ilgili kanun maddesinin son hali şu şekildedir: n)21/6/1927 tarihli ve 1117 sayılı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu hükümlerine göre poşetlenerek satılanlar hariç olmak üzere basılı kitap ve süreli yayınların teslimi (Bu bent hükmünün uygulanmasında, bu maddenin ikinci fıkrasında belirlenen had uygulanmaz.) Söz konusu bu değişiklik ile kitap ve süreli yayınların teslimine ve teslim tutarına ilişkin sınırlamalar ortadan kaldırılarak kitap ve süreli yayınların her aşamadaki tesliminde KDV’den istisna edileceği düzenlenmiştir.
İlgili İstisnanın Kapsamı İstisna Kapsamında Değerlendirilenler
Kanun maddesinde yer alan süreli yayın ifadesinden anlaşıldığı üzere belirli aralıklarda yayımlanan gazete, dergi gibi basılmış eserler ile basılı haber ajansları yayınları; Ders kitapları, dini kitaplar, ansiklopediler, almanaklar, hikâye ve romanlar (foto roman, çizgi roman dahil), yemek kitapları, kitap şeklindeki harita ve atlaslar, soru ve bilgi bankası kitapları, mevzuat seti kitapları istisna kapsamındadır. Bununla beraber istisna basılı kitap ve süreli yayınların her safhada teslimine ilişkin olup bunların basımına ilişkin alınan mal ve hizmetler KDV’ye tabidir.
İstisna Kapsamında Değerlendirilmeyenler
1117 sayılı Kanun hükümlerine göre poşetlenerek satılan basılı kitap ve süreli yayınların tesliminde istisna uygulanmaz. Boyama defterleri, kitap şeklinde olmayan yaprak testler, mevzuat setlerinin güncellenmesi amacıyla gönderilen föyler, ciltli takvim, kartela, ezber kartları, kataloglar, broşürler gibi yayınlar kitap kapsamında değerlendirilmediğinden bunların teslimi; Program şeklindeki mevzuat bilgi bankası, soru bankası, online test ve benzerleri ile CD veya flash bellek gibi veri taşıyıcılarla satılan görüntülü eğitim setleri basılı kitap kapsamında yer almadığından bunların teslimi; Elektronik kitap (e-kitap) ile süreli yayınların elektronik ortamda satışı, elektronik kitap ve süreli yayın okuyucu, tablet ve benzerlerinin teslimi bakımından istisnai hükümler uygulanmaz.
İstisnanın Uygulanması
3065 Sayılı Kanun’un 13. maddesinin (n) bendinde yer alan işbu sınırlama tam istisna mahiyetinde olmakla devlet bu halde istisnaya konu malın KDV’sinden tamamen vazgeçmektedir. Keza bu nedenle de istisna kapsamına dahil olan kitap ve süreli yayınların teslimini yapanlar düzenledikleri fatura ve benzeri belgelerde KDV’yi göstermez ve “3065 sayılı KDV Kanununun (13/n) maddesi hükmü gereğince KDV hesaplanmamıştır.” ibaresine yer verirler aksi halde istisna uygulanmasından yararlanılamaması gündeme gelebilir.
KDV Kanunu’nun 13. maddesinde düzenlenen tüm istisnalar bakımından 100 TL’lik bir alt sınır bulunmakta iken basılı kitap ve süreli yayınların teslimi bakımından 3065 sayılı Kanunun 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasında söz konusu haddin uygulanmayacağı özel olarak hükme bağlandığından basılı kitap ve süreli yayınların teslimi bakımından herhangi bir alt sınır bulunmamakta olup teslim bedeline bakılmaksızın KDV istisnası uygulanmaktadır.
KDV İstisnasının İadesi
İstisna kapsamında temin ettiği basılı kitap veya süreli yayınları yine bu istisna kapsamında teslim eden mükelleflerin basılı kitap veya süreli yayın alımında ödemediği KDV’yi iade olarak talep etmesi mümkün olmamakla beraber istisnalı ürünün tedarik ve teslimi arasında yapılan genel giderler ve ATİK’ler için ödenen KDV’nin iadesi mümkün olmaktadır. Bu halde kanun koyucu, yayınevlerine KDV istisnasına tabi ürünlerinin maliyeti için yapmış oldukları KDV harcamalarının iadesini talep edebileceklerini belirtmiştir. Mükelleflerin bu işlemlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği’nin II/ B-17.4 bölümünde belirtilen belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilecektir. İade talebinin 5.000 TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi ise vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilecek, teminat verilmesi halinde ise mükellefin iade talebi yerine getirilerek teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülecektir.